KARL MARX´IN BRÜKSEL´DEKİ ÜÇ YILLIK YAŞAMI
KARL MARX´IN BRÜKSEL´DEKİ ÜÇ YILLIK YAŞAMI
Brüksel Belediyesi Karl Marx´ın başkente gelişi anısına bir plaket çaktı. Halbuki onun buradaki, 1845 ile 1848 arasındaki, yaşam kesiti hiç iyi geçmemişti. "Komünist Manifesto" kitabını bu kentte yazmış olsa bile. Gözlerden kaçabilirdi. Zaten 1845-1848 yılları arasında Karl Marx´ın Belçika´da, daha doğrusu Brüksel´de yaşadığını kim hâlâ hatırlıyor ki? Hiç değilse, Brüksel Şehri ve onun Belediye Başkanı Freddy Thielemans, onu unutmadılar. İşte bu nedenle dün marksizmin babasının Belçika´ya gelişi anısına çakıldı bu plaket. Plaket Grand Place´ta bulunan (Brüksel´in merkezindeki meşhur tarihi meydan) ve 1847-1848 yılbaşı gecesini geçirdiği la Maison du cygne´in (Kuğu Evi) cephesine sabitlendi. Karl Marx Belçika´ya 1845 yılında geldi. Aşırı devrimci fikirleri yüzünden, önce Almanya´dan ve ardından Fransa´dan kovulan Marx Brüksel´e sığındı bir anlama. Birkaç yıl sonra, 1851´de, Victor Hugo isminde birisi daha oraya sürgüne gelecekti. Ama, o da ayrı bir hikaye. Avrupa´yı korkudan titreten hayalet Marx´ın önemli metinlerinden birkaçı Belçika´da kaleme alındı. Bunlardan en tanınmışı dostu Friedrich Engels ile birlikte yazdıkları "Komünist Partisi Manifestosu" başlıklı bir deneme. Başlıbaşına bir düşünce akımına hayat veren bu metinin başkentimizde 1847 yılında yazıldığı unutuluyor çoğu kez. Peki ülkemizin Marx üzerinde bir etkisi olmuş mudur? Freddy Thielemans (PS) gibi bazılarına göre evet. Louvain Katolik Üniversitesi´nde sosyoloji profesörü Bernard Francq gibiler ise daha nüanslı bir yanıt veriyorlar bu soruya. Eşi ve iki çocuğuyla birlikte gelen Karl Marx o tarihte 27 yaşında ve meteliksiz. Profesör Bernard Francq "Marx´ın Belçika´da kaldığı günlerin hiç iyi geçmediğini" söylüyor. Genç Belçika, dünyadaki ilklerden biri olarak, liberal bir anayasaya sahip o zaman. Sosyoloji profesörü "Belçika o tarihte liberalizimin cennetiydi. Ve belki de onu etkileyen bu olmuştur" yorumunu yapıyor. Yorumun devamında "Kapitalizmin sapkınlığını gördü : insanlar metaya indirgenmişti. Atlarla insanların değeri aynı düzeydeydi" diyor. Ve ekliyor : "Fakat Karl Marx bir Alman vatandaşıydı ve eleştirisi esas olarak Alman politikasına yönelikti. Onun referans noktası Almanya idi" değerlendirmesinde bulunuyor. Belçika´nın Marx ve düşüncesi üzerindeki etkisi sınırlıydı. Tabii ki bunun tersi de geçerli. Bernard Francq "Alman düşünürünün ülkemiz ve aydınlarımız üzerinde fazla bir etkisi olmadığı" görüşünde. Günümüzdeki durum ne? Şubat ayındaki Fransız devriminin bir yağ lekesi gibi Belçika´ya bulaşmasından korkan Belçika makamları, Marx´ı 1848´de sınırdışı ettiler. Marx bunun üzerine Londra´ya sığındı. Marx 1869 yılında Belçika´nın "Toprak sahiplerinin, kapitalistlerin ve papazların cenneti" olduğunu yazarak, Belçika´da geçirdiği günlerin kendisi için iyi bir anı olmadığını kanıtlıyor. Karl Marx´ın biyografisini yazan Jacques Attali ise "Onun Brüksel´deki yaşamında, onunla ilgili, kişilik ve fikir olarak, herşey var" düşüncesinde. Ve ısrarla şunları ekliyor : "Marx´a göre, kapitalizmden sonra gelen sosyalizm zorunlu bir geçiş olup, onun yerine bir sistem değildir. Ve bu nedenle onun düşüncesi hiçbir zaman şimdiki kadar güncel olmamıştı."
posted by HURDA ALIM - SATIM @ 7:05 AM
0 Comments:
Enregistrer un commentaire
<< Home